Hội thảo khoa học “AI và Pháp luật: Kinh nghiệm quốc tế và một số gợi mở cho Việt Nam” do Trường Đại học Kinh tế - Luật, ĐHQG-HCM phối hợp cùng Báo Pháp Luật TP.HCM tổ chức diễn ra vào sáng 07/10/2025; với sự tham dự của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực pháp luật; đại diện các sở ban, ngành và các cơ quan báo chí.
“Là một trung tâm nghiên cứu và đào tạo về kinh tế, kinh doanh, quản lý và luật của ĐHQG-HCM, Trường Đại học Kinh tế - Luật có thế mạnh về học thuật; trong khi đó, Báo Pháp Luật TP.HCM - cơ quan truyền thông pháp lý hàng đầu - có thế mạnh về sự nhạy bén thực tiễn và năng lực kết nối chính sách với công chúng một cách kịp thời và chuẩn xác. Sự cộng hưởng giữa hai đơn vị chính là nền tảng để đồng tạo tri thức và đưa tri thức đó vào cuộc sống hiệu quả nhất. Đó cũng là cam kết chung cho hợp tác chiến lược của chúng tôi: Nghiên cứu thực chứng - Truyền thông chuẩn xác” - PGS.TS Hoàng Công Gia Khánh - Hiệu trưởng UEL phát biểu tại Hội thảo.
Hoạch định chính sách và xây dựng luật về AI
Theo ông Nguyễn Đức Hiển - Phó Tổng biên tập thường trực báo Pháp Luật TP.HCM, trong lĩnh vực pháp luật, AI đã và đang tác động sâu rộng. Trong quản lý và chính sách, AI hỗ trợ phân tích dữ liệu, rà soát văn bản, đánh giá xu hướng quản lý nhà nước. Trong tư pháp, AI giúp tra cứu án lệ, hỗ trợ thẩm phán tổng hợp hồ sơ, phân tích chứng cứ, tiết kiệm thời gian và chi phí tố tụng. Trong kinh doanh và dịch vụ pháp lý, AI có thể sàng lọc hợp đồng, phát hiện rủi ro pháp lý tiềm ẩn, hỗ trợ luật sư và doanh nghiệp đưa ra quyết định nhanh chóng, chính xác. Trong điều tra hình sự, AI phân tích dữ liệu lớn, nhận diện khuôn mẫu để hỗ trợ cơ quan điều tra phát hiện bằng chứng điện tử.
Tuy nhiên, bên cạnh cơ hội, ông Hiển cho rằng việc tích hợp AI vào lĩnh vực pháp luật cũng đặt ra nhiều thách thức: đạo đức và tính minh bạch của thuật toán, bảo mật dữ liệu, trách nhiệm pháp lý khi AI đưa ra quyết định sai lệch, cũng như nguy cơ phụ thuộc công nghệ nước ngoài, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia và chủ quyền số.
“AI có thể xử lý dữ liệu khổng lồ, nhưng chỉ con người mới có sự đồng cảm, cân nhắc hoàn cảnh, hiểu được tác động xã hội, văn hóa và chính trị của một quyết định pháp lý. Đây chính là lý do AI phải được nhìn nhận như công cụ hỗ trợ, chứ không thể thay thế vai trò trung tâm của con người. Mong rằng những ý kiến tâm huyết hôm nay sẽ trở thành nguồn tham khảo quý báu cho Đảng và Nhà nước trong quá trình hoạch định chính sách và xây dựng luật về AI, để Việt Nam không chỉ theo kịp mà còn chủ động tham gia dẫn dắt cuộc chơi công nghệ toàn cầu”.
Hội thảo tập trung bàn luận, trao đổi về bốn nhóm vấn đề chính:
- Thứ nhất: Tác động của AI đến hệ thống pháp luật, kinh nghiệm lập pháp của các quốc gia trên thế giới và gợi mở cho Việt Nam.
- Thứ hai: Các ứng dụng mới về công nghệ và AI cho việc thực hành pháp luật.
- Thứ ba: Thực tiễn ứng dụng AI vào một hoạt động hành nghề điển hình tại Việt Nam và các thách thức pháp lý đặt ra.
- Thứ tư: Thực tiễn ứng dụng AI vào hoạt động xét xử và tranh tụng tại Việt Nam.
PGS.TS Ngô Hữu Phước - Phó Trưởng khoa phụ trách, Khoa Luật Kinh tế UEL trình bày tham luận "Pháp luật về AI: Tiếp cận quốc tế, khuyến nghị cho Việt Nam"
Ông Trần Minh Anh - Thẩm phán TAND Khu vực 1 TP.HCM và Ông Nguyễn Cao Trí - Chuyên gia Công nghệ thông tin, thành viên Ban chuyển đổi số TAND Khu vực 1 TP.HCM trình bày tham luận "AI trong hoạt động xét xử và tranh tụng: Những vấn đề gợi mở cho pháp luật Việt Nam"
PGS.TS Lê Minh Khôi - Trưởng phòng Khoa học và Đào tạo, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM chia sẻ về "AI ứng dụng trong y tế và các vấn đề pháp lý đặt ra"
TS Dương Văn Thịnh - Phó Chủ tịch VERON AI Group trình bày tham luận "AI ứng dụng trong pháp luật: góc nhìn từ chuyên gia công nghệ"
Bên cạnh các phần tham luận, Hội thảo còn có phiên thảo luận bàn tròn với sự điều phối của PGS.TS Nguyễn Thị Hồng Nhung - Trưởng khoa Luật UEL cùng sự tham gia chia sẻ của ông Nguyễn Đức Hiển - Phó Tổng biên tập thường trực Báo Pháp luật TP.HCM; PGS.TS Phạm Trần Vũ - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa, ĐHQG-HCM; ông Châu Việt Bắc - Phó Tổng thư ký, Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC); luật sư Trần Anh Đức - Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ luật sư Việt Nam; luật sư Nguyễn Quốc Cường - Giám đốc Công ty Luật Infinity Việt Nam
Hội thảo thu hút sự tham dự của đông đảo sinh viên, học viên và nghiên cứu sinh quan tâm đến AI và pháp luật
Xem thêm các nội dung của Hội thảo trên Báo Pháp luật:
Tin và hình ảnh: Phòng Truyền thông